« !من شوایک هستم »

یک دوران بزرگ نیازمند مردان بزرگ است. قهرمانان ناشناخته بی‌سرو صدائی وجود دارند که افتخارات ناپلئون را کسب نکرده‌اند و مثل او وارد تاریخ نشده‌اند. معهذا خصوصیات روحی آنها به حدی غنی و پرمایه است که حتی اسکندر کبیر را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. امروز در خیابان‌های پراگ به مردی با سر و وضع نامرتب بر‌می‌خورید که خود نمی‌داند چه نقش مهمی در تاریخ این دوران بزرگ جدید ایفا کرده است. آرام به راه خود می‌رود بدون اینکه مزاحم کسی بشود و یا اینکه روزنامه‌نگاران برای مصاحبه مزاحمش بشوند. اگر اسمش را بپرسید کاملاً راحت و بدون تصنع جواب می‌دهد: « من شوایک هستم ...» و این مرد کم حرف و بد لباس، کسی نیست جز « شوایک سرباز پاکدل » سابق، جنگجوی قهرمان و شجاع که در زمان سلطه اتریش نامش مدام بر سر زبان اهالی بوهم بود. قهرمانی که بدون شک از عزت و افتخار او در جمهوری تازه چکسلواکی کاسته نخواهد شد.
من شوایک سرباز پاکدل را بسیار دوست دارم و با نقل ماجراهای او در جنگ بزرگ مطمئن هستم که علاقه و اشتیاق فراوان شما هم به این قهرمان ناشناس و فروتن جلب خواهد شد. او مثل اروسترات سفیه معبد دیان را آتش نزده است تا اسمش در جراید و کتاب‌های درسی کودکان بیاید.
و این به گمان من به خودی خود بسیار زیباست!

یاروسلاو هاشک

شوایک سرباز پاکدل / یاروسلاو هاشک / ایرج پزشک‌زاد / کتاب زمان / چاپ دوم / تابستان ۱۳۸۳